Yücel YÜCELER
Egzoz emisyonu, araçlarda kullanılan yakıtın yanmasıyla birlikte oluşan ve havaya yayılmakta olan kimyasalların yaratmış olduğu hava kirliliğini tanımlamada kullanılan bir terimdir.
Bu yazımızda, egzoz emisyonu nedir? Emisyon ölçümü nasıl yaptırılır? Egzoz emisyonu (muayenesi) hakkında merak edilen tüm soruların cevaplarını sizler için paylaşıyoruz.
1. Egzoz Emisyonu Nerede Ölçtürülür?
Çevre Şehircilik ve İklim Değiştirme Bakanlığı ile TÜVTÜRK’ün ortak çalışmaları neticesinde yeni yayınlanan yönetmeliğe göre; tüm motorlu taşıtlar için egzoz emisyon ölçümü zorunludur.Yaptırılmadığı takdirde araçlar “ağır kusurlu” sayılmaktadır.
Taşıtlarda kullanılan yakıtın silindirler içerisinde yanması sonucunda oluşan hidrokarbon, karbon monoksit ve azot oksitler gibi birçok kimyasallı birleşenler gaz ve katı parçacıklar halinde egzoz yolu ile havaya atılmaktadır.
Bu da gerek insan sağlığı, gerek hava ve gerekse ekolojik çevre açısından zararlı olmaktadır.
Motorlu kara taşıtlarından kaynaklanan egzoz gazı emisyonlarının kontrolüne dair hazırlanan yönetmelik gereğince yapılan egzoz emisyonu ölçümü, Türkiye’de TÜVTÜRK Araç Muayene İstasyonları ile bazı yetkilendirilmiş servislerde yaptırılmaktadır.
2. Egzoz Emisyonu Nasıl Ölçülür?
Trafikte seyreden araçlardan yayılan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinin olumsuz etkilerini en aza indirmek ve çevreyi korumak için motorlu taşıt sahiplerinin belirli aralıklarla egzoz gazı muayenesi, diğer adıyla emisyon testi yaptırmaları gerekiyor.
Araçların egzoz gazı salınım değerleri, rölantide ve yüksek devirdeyken ayrı ayrı ölçülüyor. Ölçüm sonucunda değerler belirlenen sınırlar içindeyse araç egzoz emisyonu ölçüm pulu almaya hak kazanıyor.
Egzozundan çıkan zararlı kimyasalların miktarı kanunlarla belirlenen değerlerin üzerinde olan araçlar emisyon testinden geçemiyor. Yapılan kontrollerde emisyon değerleri yüksek çıkan araçlar, eksikler giderildikten sonra aracın tekrar muayeneye götürülmesi gerekiyor.
Eğer çift yakıtlı bir aracınız varsa (Benzin+LPG) her iki yakıt tipi için de ayrı ayrı egzoz emisyon ölçümü yapılmakta olup, hibrit ve elektrikli araçlar ile hidrojen yakıtlı araçlar egzoz gazı emisyon ölçümü işleminden muaf tutuluyor.
Emisyon ölçüm testinden geçen araçlar hem yayılan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinin olumsuz etkilerini en aza indiriyor, hem de araç sahiplerine yakıt tasarrufu sağlıyor.
Zamanı geldiği halde egzoz muayenesi yaptırmayan araç sahipleri trafik denetimlerinde oldukça ağır para cezalarına maruz kalmakta ayrıca, bu ölçümü yaptırmamış taşıtların periyodik araç muayenelerinden de geçmesi mümkün değildir.
3. Egzoz Emisyonu Ölçümü İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Egzoz gazı emisyon ölçümünü 81 ildeki tüm TÜVTÜRK Araç Muayene İstasyonları veya yetkili özel istasyonlardan yaptırabilirsiniz.
Egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmak için bazı belgeler gerekmektedir. Bu belgeler;
- Araç sahibinin T.C. Kimlik numarasını gösteren nüfus cüzdanı, ehliyet ya da pasaporttu.
- Egzoz gazı emisyon ölçümü yapılacak aracın tescil ve trafik belgesi.
4. Egzoz Emisyon Ölçüm Ücreti ve Geçerlilik Süresi Nasıldır?
Motorlu taşıtların egzoz emisyon ölçüm periyodları aracın türüne göre farklılık göstermektedir.
Buna göre;
- Hususi (binek) ve resmi sıfır araçlar trafiğe çıktıktan sonra ilk muayeneleri üçüncü yaşını doldurmasıyla birlikte egzoz ölçümleri yaptırılmakta, sonrasında ise her iki yılda bir ölçüm yapılması gerekmektedir.
- Ticari araçlar ve diğer motorlu taşıtlar için bu ölçüm her yıl tekrarlanmaktadır.
Zamanı geldiği halde egzoz ölçümü yaptırılmayan araçlar TÜVTÜRK muayenesinden geçmemektedir.
2025 yılında egzoz emisyon gazının ölçüm ücreti TÜVTÜRK araç muayene istasyonları ve yetkili özel istasyonlarda 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren 368.00 TL olup, egzoz muayene gecikme cezası ise 2025 yılı itibariyle 14.310 TL’ dir.
Egzoz emisyon raporuna, adınıza kayıtlı ya da tescil belgesi numarası ve plakasını bildiğiniz araçlar için e-Devlet egzoz emisyon ölçümü sorgulama sayfası üzerinden ulaşabilirsiniz.
Söz konusu bu raporda ölçüm geçerlilik tarihi, işlem yapıldığında aracın kilometresi, ölçüm ve araç bilgileri yer almaktadır.
5. Egzoz Emisyon Ölçümünden Muaf Olan Araçlar.
Türkiye’de kullanılan bazı motorlu taşıtlar egzoz emisyon ölçümünden muaf tutulmaktadırlar. Bunlar;
- Motosiklet ve Mopedler,
- Hidrojen Yakıtlı Araçlar,
- Tarım ve Orman Traktörleri,
- Hibrit ve Elektrikli Araçlar,
- 1979 model yılı ve öncesi dizel motorlu taşıtlar, egzoz gazı emisyon ölçüm işleminden muaftırlar.
6. Egzoz Emisyon Testi Öncesi Nelere Dikkat Edilmelidir?
Egzoz gazı emisyon ölçümü öncesinde yapılması gereken en önemli şey, aracın egzoz sistemlerinin doğru şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol etmektir.
Egzoz gazı emisyon ölçümü konusunda dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz.
- Egzoz emisyon ölçüm testi öncesi; egzoz sistemi üzerinde yer alan delik ve çatlakların onarılması, bağlantı noktalarının sağlam olması, katalitik konvertörlü araçların konvertörlerinin sağlam durumda olması gereklidir.
- Tadilatı yapılan veya trafik ekiplerince zorunlu muayeneye tabi tutulan araçlarda, egzoz emisyon ölçüm tarihi dolmamış olsa bile egzoz emisyon ölçümü yeniden yapılması gerekmektedir.
- Egzoz emisyon ölçümü sonrasında testi geçen araç sahiplerine egzoz gazı emisyon ölçüm raporu verilecek olup, verilen raporu araç sahipleri araçlarının içerisinde sürekli olarak bulunduracaklardır.
7. Egzoz Emisyonunu Düşürmek İçin Ne Yapılır?
Trafikte seyreden araçlardan yayılan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinin olumsuz etkilerini en aza indirmek ve çevreyi korumak için motorlu taşıt sahiplerinin önlem almaları gereken bazı hususlar vardır.
Bu önlemlerden birisi de araçlarını belirli aralıklarla egzoz gazı muayenesi, diğer adıyla emisyon testi yaptırmalarıdır.
Bu kapsamda; motorlu taşıtlarda egzoz emisyonunu düşürmek için birkaç temel parçaya ihtiyaç vardır. Bu parçalar egzoz sistemine monte edilerek zararlı gazlar filtrelenir ve zararlı gazların doğaya salınması engellenir.
Örneğin benzinli ya da dizel araç fark etmeksizin tüm bu araçlarda kullanılan katalitik konvertörler, yakıt yanması sonucu ortaya çıkan zararlı gazları, kendi içerisinde bulunan kimyasallarla tepkimeye sokar ve bu gazların zararının minimuma indirir.
Yeni nesil dizel araçların pek çoğunda bulunan Dizel Partikül Filtresi (DPF) dizel araçlardaki yakıtın yanması sonucu ortaya çıkan siyah renkli partikülleri filtreler.
Ancak bu partiküller zamanla DPF’nin içinde birikme yapacağından filtrenin düzenli olarak temizlenmesi gerekmektedir.
Eğer sizin de Egzoz emisyonu nedir? Emisyon ölçümü nasıl yaptırılır? Egzoz emisyonu (egzoz muayenesi) ile ilgili yazımıza ilave edilmesini düşündüğünüz önerileriniz varsa yorum yazıp bizimle paylaşabilirsiniz.
Değerli okurlarımız yazılarımızda kullandığımız resimlerin birçoğu bize ait olsa da okuyucularımızdan gelen ve internet ortamından resimler de alınarak yazılarımıza eklenmiştir. Resimlerden dolayı herhangi bir telif durumunda bizlere direk İLETİŞİM‘e tıklayarak bize bildirirseniz size ait olan resimlerinizi kaldırabiliriz.
